برابر آیین نامه ماده 122 تنظیم شده طبق برنامه چهارم توسعه، مؤسسات حفاظتی و مراقبتی با تشکیل نگهبان محله ایجاد شد و به قانون تبدیل شد و زیر نظر مرکز انتظام ناجا، فعالیت خود را برای حفظ امنیت اماکن مختلف آغاز نمود.
وظايف پلیس یار یا نگهبان محله:
در واقع وظيفه اصلي نگهبانان محله ایجاد امنیت و پیشگیری از وقوع جرم و افزایش احساس امنیت در جامعه می باشد.
نگهبان محله وظیفه دارد هر حرکت مشکوکی را باید به پلیس 110 خبر دهد و با هماهنگی نیروهای پلیس از هرگونه جرم جلوگیری کند. از جمله وظایف پلیس محله به موارد زیر می توان اشاره نمود:
حفاظت و مراقبت از مجتمع‌های مسکونی، تجاری، صنفی و صنعتی شهرک‌ها باغات، ویلاها و املاک شخصی
مراقبت حمل و نقل پول، اسناد و اشیاء بهادار
حفاظت و مراقبت از اردوهای سیاحتی، زیارتی بوستان‌ها، فرهنگ‌سراها، تفریح‌گاه‌ها و نمایشگاه‌ها اماکن درمانی، مذهبی و هنری
حفاظت و مراقبت از محل امتحانات، آزمون‌های سراسری، آموزشگاه‌ها و دانشگاه‌ها مسابقات ورزشی، اجلاس‌ها و همایش‌ها
تجهيزات نگهبان محله :
نگهبان مرد محلات، مجهز به تجهیزات امنیتی، از جمله باتوم، گاز اشک آور و شوکر برای مقابله با خطرات احتمالی و مجرمانه هستند. همچنین آموزش زنان نیز در دستور کار است.
ارتقا امنیت اجتماعی با مشارکت مردم:
نگهبانان محله یا پلیس یاران به عنوان پل ارتباطي ميان مجموعه انتظامي و مردم با حضور فعال خود در سطح معابر، خيابان ها، فروشگاهها و اماکن تجاري در جهت ارتقاء امنيت اجتماعي و پيشگيري از جرایم فعاليت مطلوب و موثري دارند
جلب مشاركت مردم در برقراري امنيت عمومي و افزايش احساس امنيت در جامعه با گسترش حضور عوامل انتظامي موجب آرامش در جامعه شده و محیط برای هنجارشکنان ناامن گردیده است.
بدون اهميت دادن به نقش مردم، توليد امنيت در سطح گسترده بسيار دشوار خواهد بود و ایجاد موسسات حفاظتی مراقبتی شرايطي را فراهم آورده که نقش مردم با بهره گیری از ظرفیت موسسات محوري‌تر از گذشته می باشد